دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ولایت، ایرانشهر
چکیده
بررسی کاربرد واژگان هر زبان در رفتار اجتماعی افراد هر جامعه، تا حدی نشانگر جهانبینی آنها در کُنش و واکنش نسبت به یکدیگر است. روشن است که رفتار اجتماعی انسانها به طور کلی در دو مقولۀ دلالتهای مثبت و منفی میگنجند. برای مثال «تشویقها و دعاهای خیر» در زمرۀ مقولات مثبت و «توهین و نفرینها» در زمرۀ مقولات منفی جای میگیرند. از آنجا که نمود بعضی از واژهها با دلالت منفی در زبان بلوچی در رفتار اجتماعی مردم بلوچ به روشنی پدیدار است، در این مقاله با انتخاب تصادفیِ تعداد 125 واژه از این نوع، به بررسی آنها به ترتیب تحت دو عنوان «توهینها» و «نفرینها» با رویکردی توصیفی از نظر ساخت زبانی و کاربرد معنایی در حوزۀ مرکزی بلوچستان ایران پرداخته شد. یافتهها حاکی از آن است که از نظر بسامد، واژههای بلوچی با اصالت ایرانی در این فهرست نسبت به وامواژهها از فراوانی قابل توجهی برخوردارند، و ساختار صرفی و کاربرد نحوی آنها، دلالت بر نهادینهشدگیِ تاریخیِ آنها در جامعۀ زبانیِ این قوم دارد. دوم آنکه، از طریق نتایج این مقاله و موارد مشابه، میتوان به بخشی از رفتار اجتماعی مردم بلوچ با رویکرد جامعهشناسانۀ زبان دست یافت که حاصل آن میتواند در مطالعات زبانی، ادبی، فرهنگ عامه، مردمشناسی، و قومشناسی نیز به کار آید.
محمودزهی, موسی. (1401). بررسی اصطلاحات کاربردی برای «توهین و نفرین» در زبان بلوچی(با رویکرد زبانشناسیِ اجتماعی). پژوهش های زبانی و ادبیات کاربردی, 1(1), -.
MLA
موسی محمودزهی. "بررسی اصطلاحات کاربردی برای «توهین و نفرین» در زبان بلوچی(با رویکرد زبانشناسیِ اجتماعی)". پژوهش های زبانی و ادبیات کاربردی, 1, 1, 1401, -.
HARVARD
محمودزهی, موسی. (1401). 'بررسی اصطلاحات کاربردی برای «توهین و نفرین» در زبان بلوچی(با رویکرد زبانشناسیِ اجتماعی)', پژوهش های زبانی و ادبیات کاربردی, 1(1), pp. -.
VANCOUVER
محمودزهی, موسی. بررسی اصطلاحات کاربردی برای «توهین و نفرین» در زبان بلوچی(با رویکرد زبانشناسیِ اجتماعی). پژوهش های زبانی و ادبیات کاربردی, 1401; 1(1): -.